Trường phái Gothic: Đặc điểm và ứng dụng trong kiến trúc

Trường phái Gothic thường gắn liền với thiết kế kiến trúc và phong cách của các nhà thờ – nơi chứa đựng sự nghiêm trang nhưng không kém phần bí ẩn, cuốn hút.

Trong lĩnh vực thiết kế kiến trúc, trường phái Gothic mang một nét gì đó đầy bí ẩn và ma mị, tạo cho mình một dấu ấn đậm nét cuốn hút riêng. Và để tìm hiểu rõ hơn về trường phái nghệ thuật này cùng đặc điểm và ứng dụng trong kiến trúc tại Việt Nam, hãy cùng chúng tôi đọc bài viết dưới đây.

Trường phái Gothic là gì?

Trường phái Gothic hay còn có tên gọi khác là Francigenum Opus. Đây là một phong trào nghệ thuật, một phong cách kiến trúc xuất hiện khi Châu Âu bước vào phong trào cải cách, trong khoảng thế kỷ XVI. 

Sau đó, kiểu kiến trúc theo trường phái Gothic này phát triển mạnh  mẽ và lan rộng khắp Châu Âu vào thế kỷ XVIII. Đến đầu thế kỉ XIX, trường phái kiến trúc Gothic này vẫn được đề cao và ứng dụng rộng rãi trên nhiều lãnh thổ, tạo ra trào lưu hot nhất lúc bấy giờ về thiết kế kiến trúc xây dựng.

Về cơ bản, Gothic có thể hiểu là phong cách kiến trúc mới với những điểm khác biệt nhất định của người La Mã. Gothic là lối kiến trúc được xây dựng theo lối cổ đại với đặc trưng là có mái nhọn, nhiều cửa kính cùng chiều cao lớn. Loại kiến trúc này thường được ứng dụng trong thiết kế kiến trúc và xây dựng các nhà thờ lớn, nhỏ hay một số công trình theo phong cách Châu Âu.

Không những vậy, trường phái kiến trúc Gothic đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa Thế Giới. Đến ngày nay mặc dù chúng đã không còn nhiều ứng dụng trong kiến trúc nhưng những công trình được xây dựng theo trường phái kiến trúc Gothic vẫn được bảo tồn và có một sức hút lớn đối với du khách thăm quan tại nhiều nơi trên thế giới.

Đặc điểm của trường phái Gothic

Những công trình kiến trúc theo trường phái Gothic rất dễ để nhận biết bởi chúng mang những nét đặc trưng không hề trộn lẫn với bất cứ một phong cách kiến trúc nào khác. Một số đặc điểm nổi bật của trường phái Gothic được thể hiện qua một số yếu tố  sau:

Về hệ thống kết cấu trong tổng thể

Phần kết cấu của các công trình mang nét đặc trưng của phong cách Gothic có thể nói là có sự sáng tạo đặc biệt. Theo đó, kết cấu công trình với các hình khối được xây dựng theo chiều thẳng đứng tạo nên sự độc đáo riêng biệt.

Kết cấu công trình với các hình khối được xây dựng theo chiều thẳng đứng

Một công trình kiến trúc Gothic được chia làm 3 phần chính: phần cửa ra vào ở phía dưới, phần giữa là hệ thống kính chiếu sáng được trang trí như những bông hoa hồng và trên cùng là tháp chuông và hành lang của nhà thờ.

Với việc tập trung vào hệ thống bao gồm các cột mảnh, phần trần thiết kế cao và rộng mở, công trình dường như đều mang đến cảm giác hùng vĩ,  bề thế và uy nghi đặc trưng. Sự ấn tượng về chiều dài trong kết cấu kiến trúc còn được thể hiện rõ nét qua hệ thống cột trụ lớn nhỏ đan xen lẫn nhau.

Về hệ mái vòm

Phần mái vòm trong các công trình theo phong cách Gothic mang điểm khác biệt, đồng thời là yếu tố tạo nên điểm nhấn nổi bật cho cả công trình. Các dạng mái vòm có thể được ứng dụng trong Gothic cũng rất đa dạng, phong phú như: Dạng vòm bốn mũi với hình chiếu chữ nhật, dạng vòm sống sau mũi với hình chiếu chữ nhật, dạng vòm nhiều sống và nhiều múi,...

Hệ mái vòm chính là điểm nhấn độc đáo trong các công trình Gothic

Về chiều cao của các công trình

Chiều cao thông thường của kiến trúc theo hướng Gothic dao động trong khoảng 38m – 42m. Vì thế, chúng mang lại hiệu ứng thị giác nghiêng chiều về chiều dọc. Bên cạnh đó, tháp ánh sáng theo kiến trúc Gothic có thể có chiều cao lên đến 60m. Các cửa của công trình này cũng đạt đến chiều cao từ 8m -12m.

Các công trình kiến trúc Gothic đều có chiều cao ấn tượng

Về thiết kế không gian bên trong công trình Gothic

Không gian của các công trình mang phong cách Gothic được đánh giá rất cao về độ thông thoáng. Diện tích bên trong theo đó đều khá rộng lớn, mang đến sự đồng bộ trong tổng thể chiều ngang cũng như chiều dọc của công trình.

Công trình kiến trúc Gothic đều có diện tích khá rộng lớn

Các công trình cũng chú trọng trong hệ thống chịu lực. Theo đó, giữa kết cấu ngăn cách cùng kết cấu chịu lực cũng được phân biệt rõ ràng. Cuốn bay chính là phần quan trọng trong kết cấu của kiến trúc Gothic. Cuốn bay có tác dụng chia sẻ cột tải trọng của vòm, làm giảm tiết diện cột và giúp cho các cửa sổ lớn được mở rộng, khiến đường nét kiến trúc trở nên tinh tế, thanh thoát đồng thời lại tạo được sự vững chắc cho công trình.

Ứng dụng của trường phái Gothic trong kiến trúc tại Việt Nam

Chịu ảnh hưởng từ thời kỳ Pháp thuộc, các phong cách kiến trúc Phương Tây cũng dần tiếp cận và du nhập vào nước ta. Trong đó bao gồm cả trường phái Gothic. Cho đến ngày nay, các công trình kiến trúc mang hơi hướng Gothic vẫn lưu giữ nhiều điểm nhấn riêng và vẫn nhận được nhiều sự quan tâm của du khách Việt Nam.

Nhà thờ lớn Hà Nội là một trong những công trình ứng dụng trường Gothic

Trên thực tế, tương tự xu hướng ứng dụng trong kiến trúc của trường phái Gothic ở các nước Phương Tây, ở Việt Nam, trường phái Gothic cũng chủ yếu gắn liền với hình ảnh những nhà thờ với vẻ ngoài bề thế, trang nghiêm pha nét cuốn hút của sự ma mi và bí ẩn.

Một số công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn của trường phái Gothic ở Việt Nam mà ta không thể không nhắc đến như: nhà thờ đá ở Sapa( Lào Cai), nhà thờ Lớn (Hà Nội), nhà thờ Đức Bà( Sài Gòn),...

Nhà thờ đá Sapa

Nhà thờ Đức Bà

Thông qua bài biết, Long Thành Luxury hy vọng đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức thú vị và bổ ích về trường phái kiến trúc Gothic. Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác nhé.